Τι είναι η ψυχοθεραπεία; Η ψυχοθεραπεία είναι μια εκπαιδευτική διαδικασία.
Σε τι εκπαιδευόμαστε στην ψυχοθεραπεία; Εκπαιδευόμαστε στο να αναγνωρίζουμε, να αποδεχόμαστε, να βιώνουμε, να διαχειριζόμαστε και να εκφράζουμε τα συναισθήματα μας.
Ο ψυχοθεραπευτής είναι ένας είδος δασκάλου ή καθηγητή; Όχι. Ο δάσκαλος απευθύνεται σε παιδιά ενώ ο ψυχοθεραπευτής σε ενήλικες (η ψυχοθεραπεία σε παιδιά χρήζει ιδιαίτερης συζήτησης). Ο καθηγητής απευθύνεται σε ανθρώπους που μελετούν ένα πεδίο το οποίο σε γενικές γραμμές τους είναι άγνωστο.
Ο ψυχοθεραπευτής είναι ένας είδος καπετάνιου ή οδηγού; Όχι. Ο καπετάνιος είναι υπεύθυνος για την πορεία και τον προορισμό του καραβιού. Ο οδηγός σου δείχνει ποιον δρόμο πρέπει να ακολουθήσεις για να καταλήξεις στον προορισμό σου.
Ποιος αποφασίζει την πορεία και τον προορισμό στο ψυχοθεραπευτικό ταξίδι; Ο αναλυόμενος παίρνει όλες τις αποφάσεις. Ο ψυχοθεραπευτής συνοδεύει τον αναλυόμενο στο προσωπικό του ταξίδι φωτίζοντας τα σκοτεινά σημεία της διαδρομής.
Γιατί η ψυχοθεραπεία είναι μια χρονοβόρα διαδικασία; Επειδή η αρμονική ενσωμάτωση όλων των βιωμάτων απαιτεί πολλές επαναλήψεις. Ενδεικτικά, παρατηρήστε πόσες φορές ένα μικρό παιδί πρέπει να πέσει μέχρι να μάθει να περπατάει.
Πώς μπορεί να μειωθεί η διάρκεια της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας; Δουλεύοντας συστηματικά με τον εαυτό μας και ανάμεσα στις θεραπευτικές συνεδρίες.
Ποια εργαλεία χρησιμοποιούνται στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία; Το σώμα μας είναι το πρώτο εργαλείο γιατί μέσω αυτού βιώνουμε όλα όσα μας συμβαίνουν και γιατί αυτό είναι ο αυθεντικός εκφραστής του συναισθηματικού μας κόσμου (βλ. γλώσσα του σώματος). Η τέχνη είναι το δεύτερο εργαλείο γιατί έχει διαχρονικά αποδειχθεί η αξία της στην έκφραση των συναισθημάτων. Ο λόγος είναι το τρίτο εργαλείο γιατί μέσω αυτού ολοκληρώνεται οποιαδήποτε εμπειρία μας. Το τέταρτο εργαλείο είναι η επαφή - συναναστροφή με τα ζώα γιατί ακολουθούν απαρέγκλιτα όλους τους νόμους της φύσης.
Είναι αναγκαίο να χρησιμοποιούμε όλα τα προαναφερθέντα εργαλεία; Μέσα σε μια ψυχοθεραπευτική συνεδρία ενδέχεται να δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα ή/και αποκλειστικότητα σε κάποιο ή κάποια από τα εργαλεία. Συνολικά στην ψυχοθεραπευτική μας πορεία χρησιμοποιούμε όλα τα εργαλεία γιατί διαφορετικά δεν επιτυγχάνεται ποτέ η ολοκλήρωση και η ισορροπία.
Πότε ολοκληρώνεται η ψυχοθεραπεία; Όταν δεν έχουμε ανάγκη να μας φωτίζει τον δρόμο ο ψυχοθεραπευτής. Ο δρόμος μας πάντα θα έχει σκοτεινά σημεία, αλλά μετά το πέρας της ψυχοθεραπείας αυτά δε θα πρέπει να μας εμποδίζουν από το να προχωράμε παρακάτω.
Είναι αποτελεσματική η ψυχοθεραπεία όταν γίνεται με διαλείμματα; Είναι συχνό κάποιος να διακόπτει την ψυχοθεραπεία του για κάποιο διάστημα (μερικούς μήνες έως μερικά χρόνια) μέχρι να αφομοιώσει επαρκώς τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί. Είναι εξίσου συχνό κάποιος ανάλογα με τις συγκυρίες να δουλεύει πάνω σε ένα συγκεκριμένο κομμάτι του εαυτού του και να επιστρέφει εκ νέου όταν ένα άλλο κομμάτι του χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Σε κάθε περίπτωση αυτή είναι μια απόφαση που παίρνει ο αναλυόμενος με βάση την εσωτερική του αίσθηση.
Στην ψυχοθεραπεία ασχολούμαστε με το παρόν ή με τα παιδικά μας τραύματα; Το τελικό ζητούμενο είναι να διαχειριζόμαστε λειτουργικά τα συναισθήματα μας στο παρόν, άρα αναγκαστικά θα πρέπει να ασχοληθούμε με το παρόν. Τα συναισθήματα όμως μας συνοδεύουν από την πρώτη μέρα της γέννησης μας. Το αποτέλεσμα είναι να χρειάζεται να ασχοληθούμε λιγότερο ή περισσότερο και με περασμένες άλλα όχι ξεχασμένες καταστάσεις. Το μείγμα παρόντος - παρελθόντος διαμορφώνεται καθ' οδόν ανάλογα με τις περιστάσεις.
Είναι προτιμότερη η ατομική ή η ομαδική ψυχοθεραπεία; Εξαρτάται από τις ανάγκες του αναλυόμενου και τις εκάστοτε περιστάσεις. Συνηθίζεται κάποιος να ξεκινάει με ατομική ψυχοθεραπεία και μετά από κάποιο διάστημα να καταλήγει σε ομαδική ψυχοθεραπεία. Μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική πρόταση είναι κάποιος να κάνει ατομική ψυχοθεραπεία και να συμμετέχει κατά διαστήματα σε ψυχοθεραπευτικούς μαραθωνίους (εντατικές ομαδικές ψυχοθεραπευτικές διαδικασίες που διαρκούν συνήθως 2-3 ημέρες). Σε κάθε περίπτωση, ο θεραπευόμενος αποφασίζει με βάση την εσωτερική του αίσθηση.
Η ψυχοθεραπεία είναι μια εύκολη - ευχάριστη ή μια δύσκολη - δυσάρεστη διαδικασία; Ο αναλυόμενος σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία μοιάζει με ένα μικρό παιδάκι που προσπαθεί να περπατήσει ή να αρθρώσει λόγο. Συνεπώς, η ψυχοθεραπεία είναι μια ...;;;... διαδικασία!
